Maj 2020
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego
Wypowiedź ustna: Dokonaj analizy strukturalnej znanych ci przysłów. Wymień trzy przykładowe utwory literackie, w którym możemy odnaleźć przysłowia
PYTANIE 1
Co to są przysłowia?
ODPOWIEDŹ
Przysłowia to krótkie zdania funkcjonujące w obrębie danej kultury w niezmienionej postaci.
PYTANIE 2
Jaki charakter mają przysłowia?
ODPOWIEDŹ
Przysłowia zawierają myśl, radę, naukę lub przestrogę.
PYTANIE 3
Na czym polega alegoryczność przysłów?
ODPOWIEDŹ
Właściwe zrozumienie przysłów polega nie tylko na odczytaniu treści dosłownej, ale też na interpretacji znaczenia przenośnego, czyli alegorycznego.
PYTANIE 4
Na czym polega rytmiczność przysłów? Podaj przykład.
ODPOWIEDŹ
Rytmiczność przysłów polega m.in. na obecności rymów wewnętrznych. W przykładzie “Pierwsze koty za płoty” rymują się wyrazy koty – płoty.
PYTANIE 5
Dokonaj analizy gramatycznej poniższych przysłów.
A. “Darowanemu koniowi nie zagląda się w zęby”.
B.” Co dwie głowy, to nie jedna”.
C. “Na złodzieju czapka gore”.
D. “Co kraj, to obyczaj”.
ODPOWIEDŹ
A. imiesłów przymiotnikowy bierny, rzeczownik, partykuła, czasownik, zaimek, przyimek, rzeczownik.
B. zaimek, liczebnik, rzeczownik, zaimek, partykuła, liczebnik.
C. przyimek, rzeczownik, rzeczownik, czasownik.
D. zaimek, rzeczownik, zaimek, rzeczownik.
PYTANIE 6
Dokonaj analizy składniowej poniższych przysłów.
A. “Jaka praca, taka płaca”.
B.” Nie chwal dnia przed zachodem słońca”.
C. “Jajko mądrzejsze od kury”.
D. “Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej”.
ODPOWIEDŹ
A. zdanie podrzędnie złożone.
B. zdanie pojedyncze.
C. równoważnik zdania.
D. zdanie współrzędnie złożone.
PYTANIE 7
Uzupełnij poniższe przysłowia.
A. Czym chata bogata, ……………………………………….
B. Jak Kuba Bogu, …………………………………………….
C. Nie czyń drugiemu, ………………………………………..
D. Komu w drogę, ……………………………………………..
ODPOWIEDŹ
A. Czym chata bogata, tym rada.
B. Jak Kuba Bogu, tak Bóg Kubie.
C. Nie czyń drugiemu, co tobie niemiłe.
D. Komu w drogę, temu czas.
PYTANIE 8
Uzupełnij schemat dotyczący przysłów obecnych w utworach literackich.
I. kto powiedział –
II. autor utworu –
III. tytuł utworu –
IV. gatunek utworu –
A. “Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba”.
B. “Kto cięgiem jarmaczy, temu długo nie starczy”.
C. “Wyście sobie, a my sobie./Każden sobie rzepkę skrobie”.
ODPOWIEDŹ
A I – Rejent Milczek.
A II – Aleksander Fredro.
A III – “Zemsta”.
A IV – komedia.
B I – Maciej Boryna.
B II – Władysław Stanisław Reymont.
B III – “Chłopi”.
B IV – epopeja.
C I – Klimina.
C II – Stanisław Wyspiański.
C III – “Wesele”.
C IV – dramat młodopolski.