Czerwiec 2020
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego
Liryka: cechy gatunkowe, środki stylistyczne, motywy
Zadanie 1
Który szereg zawiera nazwy gatunków należących do liryki?
A. fraszka, bajka, pieśń, oda.
B. psalm, sonet, tren, ballada.
C. hymn, fraszka, pieśń, sonet.
Zadanie 2
Nazwij odmiany liryki.
A. podmiot liryczny prezentuje swoje myśli, uczucia, doznania, emocje bezpośrednio.
B. podmiot liryczny wyraża swoje uczucia poprzez opis sytuacji lirycznej lub w formie bezosobowej.
C. wypowiedź podmiotu lirycznego kierowana jest do “ty” lirycznego.
Zadanie 3
Dokończ definicje.
A. strofa to …………………………………………………………………..
B. wiersz stroficzny to ………………………………………………….
C. wiersz stychiczny to …………………………………………………
D. wiersz sylabiczny to …………………………………………………
E. wiersz wolny to ………………………………………………………….
F. wiersz biały to …………………………………………………………….
Zadanie 4
Nazwij układ rymów.
A. aabb –
B. abab –
C. abba –
Zadanie 5
Rozpoznaj rodzaje rymów: męskie, żeńskie, dokładne, niedokładne.
A. dary – miary to rymy ………………………………
B. słońce – gorące to rymy …………………………..
C. dom – grom to rymy ……………………………..
D. zdrowie – dowie to rymy ………………………..
Zadanie 6
Przeczytaj poniższy fragment hymnu “Czego chcesz od nas, Panie…” Jana Kochanowskiego i określ na czym polega rytm tego utworu.
Czego chcesz od nas, Panie, za Twe hojne dary?
Czego za dobrodziejstwa, którym nie masz miary?
Kościół Cię nie ogarnie, wszędy pełno Ciebie,
I w otchłaniach, i w morzu, na ziemi, na niebie.
Złota też, wiem, nie pragniesz, bo to wszytko Twoje,
Cokolwiek na tym świecie człowiek mieni swoje.
Wdzięcznym Cię tedy sercem, Panie, wyznawamy,
Bo nad to przystojniejszej ofiary nie mamy.
Zadanie 7
Rozpoznaj środki stylistyczne.
A. “Godzina za godziną niepojęcie chodzi”
B. “Zdarto żagle, ster prysnął, ryk wód, szum zawiei”
C. “Prędzej kto wiatr w wór zamknie”
D. “Wóz nurza się w zieloność i jak łódka brodzi”
E. “Żem często dumał nad mogiłą ludzi,
Żem prawie nie znał rodzinnego domu,
Żem był jak pielgrzym, co się w drodze trudzi”
Zadanie 8
Jaką funkcję pełnią w utworze środki stylistyczne? Podaj pięć przykładów.
Przykład 1.
Przykład 2.
Przykład 3.
Przykład 4.
Przykład 5.
Zadanie 9
Do podanych tytułów utworów dopisz występujący w nich wiodący motyw.
A. “Posłuchajcie bracia, miła…” –
B. “Na dom w Czarnolesie” –
C. “Krótkość żywota” –
D. “Stepy akermańskie” –
E. “Pokolenie II” –
Zadanie 10
Kto nie tworzył utworów lirycznych?
A. Jan Kochanowski.
B. Adam Mickiewicz.
C. Bolesław Leśmian.
D. Wisława Szymborska.
E. Witold Gombrowicz.
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
C
Zadanie 2
A. liryka bezpośrednia.
B. liryka pośrednia.
C. liryka zwrotu do adresata.
Zadanie 3
A. graficznie wyodrębniona część wiersza.
B. utwór podzielony na zwrotki.
C. utwór bez podziału na zwrotki.
D. utwór o jednakowej liczbie sylab w każdym wersie.
E. utwór o swobodnej budowie.
F. utwór pozbawiony rymów.
Zadanie 4
A. rymy parzyste.
B. rymy przeplatane.
C. rymy okalające.
Zadanie 5
A. rymy dokładne.
B. rymy niedokładne.
C. rymy męskie.
D. rymy żeńskie
Zadanie 6
A. utwór podzielony na zwrotki.
B. w każdej zwrotce jest jednakowa ilość sylab.
C. rymy parzyste.
D. rymy gramatyczne i niegramatyczne.
E. średniówka.
Zadanie 7
A. ożywienie.
B. onomatopeja.
C. hiperbola.
D. porównanie.
E. anafora.
Zadanie 8
Przykład 1.komunikacja podmiotu lirycznego z odbiorcą.
Przykład 2. budowanie sytuacji lirycznej.
Przykład 3. budowanie nastroju.
Przykład 4.wyrażanie emocji.
Przykład 5. wyrażanie idei wiersza.
Zadanie 9
A. matka rozpaczająca po śmierci syna.
B. ideał życia szlachcica-ziemianina.
C. przemijanie.
D. orientalna przyroda.
E. życie człowieka w czasie II wojny światowej.
Zadanie 10
E