Szkoła podstawowa
Kształcenie literackie: praca z tekstem – Stanisław Grochowiak “Telewizor”

Stanisław Grochowiak
“Telewizor”

Z telewizorem trzeba rozważnie;
Wybierać to, co naprawdę uczy.
Albo to, co śmieszy.
Masz w sobie bowiem własny ekran: wyobraźnię
I ją to właśnie uczyń
Czarodziejką zwykłych rzeczy.

Dzbanek na stole, co światłami pryska,
Autobus w deszczu, lśniący niby okoń,
Smuga, którą zwełnia w niebie odrzutowiec…
To są również filmy, dziwne widowiska,
Naciesz nimi oko,
Innym to powiedz.

Jedni cię obśmieją: „Sam widziałem… eee tam”.
Inni się zadziwią: „On chyba poeta”.
A tyś po prostu fajny jest chłopaczek,
Co lubi trochę mądrzej
Niż inni popatrzeć.

Zadanie 1
Osoba mówiąca w wierszu

A. tłumaczy.
B. nalega.
C. dziwi się.

Zadanie 2
Adresatem wiersza jest

A. telewizor.
B. twórca filmowy.
C. młody widz.

Zadanie 3
Z wiersza wynika, że “czarodziejką zwykłych rzeczy” może być

A. nasza wyobraźnia.
B. ekran telewizyjny.
C. dziwne widowisko.

Zadanie 4
Z wiersz wynika, że “mądrzej patrzeć” to znaczy

A. oglądać dużo programów telewizyjnych.
B. samemu dostrzec niezwykłość świata.
C. napisać wiersz o zwykłych rzeczach.

Zadanie 5
Wyraz ‘obśmieją’ jest charakterystyczny dla

A. języka publicystycznego.
B. języka potocznego.
C. języka naukowego.

Zadanie 6
Wyrażenie “autobus lśniący niby okoń” to

A. porównanie.
B. epitet.
C. onomatopeja.

Zadanie 7
Wyraz ‘zwełnia’ to

A. eufemizm.
B. archaizm.
C. neologizm.

Zadanie 8
Poprawny podział słowotwórczy wyrazu ‘chłopaczek’ to

A. chło-paczek.
B. chłop-aczek.
C. chłopacz-ek.

Zadanie 9
Objaśnij regułami ortograficznymi pisownię podkreślonych liter

A. rozważnie.
B. uczy.
C. odrzutowiec.

Zadanie 10
Który punkt zawiera te same części mowy? Podaj ich nazwę.

A. telewizor, ekran, czarodziejka, filmy.
B. telewizor, pryska, czarodziejka, filmy.
C. rozważnie, telewizor, ekran, czarodziejka.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A

Zadanie 2
C

Zadanie 3
A

Zadanie 4
B

Zadanie 5
B

Zadanie 6
A

Zadanie 7
C

Zadanie 8
C

Zadanie 9
A. rozważnie – ‘ż’ wymienia się na ‘g’ w wyrazie pokrewnym ‘rozwaga’.
B. uczy – ‘u’ znajduje się na początku wyrazu.
C. odrzutowiec – ‘rz’ znajduje się po spółgłosce ‘p’.

Zadanie 10
A. rzeczowniki.
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Kształcenie językowe: rodzaj żeński rzeczownika

Zadanie 1
W poniższych zdaniach wskaż rzeczowniki w rodzaju żeńskim. Rzeczowniki napisz w mianowniku.

A. Po burzy na niebie można zobaczyć tęczę.
B. Marysia wypożyczyła z biblioteki książkę.
C. W ogrodzie zoologicznym spacerowała żyrafa.
D. Babcia piekła w kuchni pyszną szarlotkę.
E. Lipa daje cień w upalne dni.

Zadanie 2
Uzupełnij poniższe punkty rzeczownikami w rodzaju żeńskim z zadania 1.

A. osoba –
B. miejsce –
C. zwierzę –
D. przedmiot –
E. roślina –
F. zjawisko atmosferyczne –

Zadanie 3
Wypisz z węża literowego rzeczowniki w rodzaju żeńskim.

NAUCZYCIELKADZIADEKSZKOŁASOSNALAMPANÓŻGĘŚTAPCZANŚNIEŻYCA

Zadanie 4
Podkreśl poprawną odpowiedź.

Rzeczowniki w rodzaju żeńskim występują w liczbie pojedynczej/liczbie mnogiej.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
A. burza, tęcza.
B. Marysia, biblioteka, książka.
C. żyrafa.
D. babcia, kuchnia, szarlotka.
E. lipa.

Zadanie 2
A. osoba – Marysia, babcia.
B. miejsce -biblioteka, kuchnia.
C. zwierzę – żyrafa.
D. przedmiot -książka, szarlotka.
E. roślina – lipa.
F. zjawisko atmosferyczne – burza, tęcza.

Zadanie 3
NAUCZYCIELKA
SZKOŁA
SOSNA
LAMPA
GĘŚ
ŚNIEŻYCA

Zadanie 4
Rzeczowniki w rodzaju żeńskim występują w liczbie pojedynczej/liczbie mnogiej.