Szkoła podstawowa
Kształcenie literackie: praca z tekstem – Jery Ficowski “Dom, w którym śmieszy”

Jest wśród wielu baśni naszych
baśń o domu, w którym straszy,
w którym zawsze przed północą
strachy pięścią w mur łomocą,

aż psy wyją wniebogłosy,
aż na głowie stają włosy,
aż na strychu puszczyk wrzeszczy,
księżyc zaś dostaje dreszczy.

Ale ja wam powiem szczerze –
w jedną tylko bajkę wierzę
spośród całej bajek rzeszy:
w baśń o domu, w którym śmieszy!

W owym domu przed północą
gwiazdki spoza szyb chichocą,
na suficie tańczy pająk,
cienie aż się pokładają
i trzepocą w świetle słodkim
ćmy wesołe jak łaskotki.

Gdybyś w takim domu usnął,
te łaskotki sen twój musną,
aż tak będzie uśmiechnięty,
jakby go ktoś łechtał w pięty.

Widząc w lustrze swe odbicie,
sen się bawi znakomicie,
krąży jak na karuzeli,
wszystkich śpiących rozweseli.

To jest dom najbardziej wesół,
lecz niestety – bez adresu!
Sam go znajdziesz kiedy zaśniesz.
Może to jest twój dom właśnie?

Zadanie 1
Wiersz ma budowę

A. regularną stroficzną.
B. nieregularną stroficzną.
C. nieregularną stychiczną.

Zadanie 2
Układ rymów w zwrotce pierwszej jest

A. abba.
B. abab.
C. aabb.

Zadanie 3
Co zostało opisane w wierszu?

A. dwa domy – w jednym straszy, a w drugim można się śmiać.
B. dom, w którym można się śmiać.
C. dom, w którym straszy.

Zadanie 4
Nazwij poniższe środki stylistyczne

A. strachy pięścią w mur łomocą –
B. psy wyją –
C. gwiazdki, łaskotki –
D. krąży jak na karuzeli –
E. łaskotki sen twój musną –

Zadanie 5
Podaj przykład określenia związanego ze strachem
………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 6
Podaj przykład określenia związanego ze śmiechem
………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 7
Podaj trzy przykłady wyrazów należących do rodziny wyrazu ‘dom’
…………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 8
Z wypowiedzenie ‘i trzepoczą w świetle słodkim’ wypisz odmienne części mowy i nazwij je
………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 9
Wpisz w puste miejsca ‘ch’ lub ‘h’ tak, aby powstały synonimy słowa ‘rzesza’

A. ….. mara.
B. ….. urma.
C. wata…..a.

Zadanie 10
Nastrój wiersza jest

A. ponury.
B. przerażający.
C. pogodny.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
B

Zadanie 2
C

Zadanie 3
A

Zadanie 4
A. uosobienie.
B. onomatopeja.
C. zdrobnienie.
D. porównanie.
E. przenośnia.

Zadanie 5
Na przykład: puszczyk wrzeszczy, księżyc dostaje dreszczy, na głowie stają włosy.

Zadanie 6
Na przykład: gwiazdki chichocą, tańczy pająk, ćmy jak łaskotki.

Zadanie 7
Na przykład: domek, domowy, domownik, domator, udomowiony, podomka.

Zadanie 8
trzepoczą – czasownik.
świetle – rzeczownik.
słodkim – przymiotnik.

Zadanie 9
A. chmara.
B. hurma.
C. wataha.

Zadanie 10
C