MIKROLEARNING, czyli krótko, prosto, ciekawie, na temat –“PIGUŁKI WIEDZY” na @dobrapolnistka QUIZY – na @quizy_z_polskiego

Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego

Literatura: liryka barokowa na podstawie wybranych wierszy

Zadanie 1
Wskaż szereg zawierający nazwiska poetów barokowych.

A. Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn, Ignacy Krasicki.
B. Mikołaj Sęp Szarzyński, Daniel Naborowski, Jan Andrzej Morsztyn.
C. Franciszek Karpiński, Mikołaj Sęp Szarzyński, Jan Andrzej Morsztyn.

Zadanie 2
Wskaż szereg zawierający cechy liryki barokowej.

A. egzystencjalna, dydaktyczna, konceptualna.
B. konceptualna, synkretyczna, egzystencjalna.
C. egzystencjalna, refleksyjna, konceptualna.

Zadanie 3
Zinterpretuj poniższy fragment wiersza Mikołaja Sępa Szarzyńskiego „Sonet I. O krótkości i niepewności na świecie żywota człowieczego”.

O moc, o rozkosz, o skarby pilności,
Choćby nie darmo były, przedsie szkodzą:
Bo naszę chciwość od swej szczęśliwości
Własnej (co Bogiem zowiemy) odwodzą.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 4
Jaką postawę wobec życia powinien przyjąć człowiek? Odwołaj się do wiersza Daniela Naborowskiego „Marność”.

Świat hołduje marności
I wszytkie ziemskie włości;
To na wieki nie minie,
Że marna marność słynie.
Miłujmy i żartujmy,
Żartujmy i miłujmy,
Lecz pobożnie, uczciwie,
A co czyste właściwie.
Nad wszytko bać się Boga —
Tak fraszką śmierć i trwoga.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 5
Na podstawie fragmentu wiersza Daniela Naborowskiego „Na oczy królewny angielskiej” nazwij poniższe środki stylistyczne.

A. ”Nie oczy, lecz pochodnie…,/Nie pochodnie, lecz gwiazdy…,/Nie gwiazdy, ale słońca…,/Nie słońca, ale nieba…,/Nie nieba, ale bogowie”.
B. „Lecz się wszystko zamyka w jednym oka słowie:/Pochodnie, gwiazdy, słońca, nieba i bogowie”.

Zadanie 6
Na czym polega koncept zastosowany w wierszu Jana Andrzeja Morsztyna „Niestatek 1”?

Oczy są ogień, czoło jest zwierciadłem,
Włos złotem, perłą ząb, płeć mlekiem zsiadłem,
Usta koralem, purpurą jagody,
Póki mi, panno, dotrzymujesz zgody.
Jak się zwadzimy – jagody są trądem,
Usta czeluścią, płeć blejwasem bladem,
Ząb szkapią kością, włosy pajęczyną,
Czoło maglownią, a oczy perzyną.
………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 7
Na podstawie wiersza Jana Andrzeja Morsztyna „Do trupa” uzupełnij informacje o utworze.

Leżysz zabity i jam też zabity,
Ty — strzałą śmierci, ja — strzałą miłości,
Ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości,
Ty jawne świece, ja mam płomień skryty,

Tyś na twarz suknem żałobnym nakryty,
Jam zawarł zmysły w okropnej ciemności,
Ty masz związane ręce, ja wolności
Zbywszy mam rozum łańcuchem powity.

Ty jednak milczysz, a mój język kwili,
Ty nic nie czujesz, ja cierpię ból srodze,
Tyś jak lód, a jam w piekielnej śreżodze.

Ty się rozsypiesz prochem w małej chwili,
Ja się nie mogę, stawszy się żywiołem
Wiecznym mych ogniów, rozsypać popiołem.

A. gatunek
……………………………………………………………………………………………………………………………..
B. rodzaj wiersza
……………………………………………………………………………………………………………………………..
C. paradoks
………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 8
Jaki motyw zawarty jest w słowach „Kolebka grobem, wielom matka ich mogiła”? Objaśnij jego znaczenie.

A. motyw
………………………………………………………………………………………………………………………………….
B. objaśnienie
…………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 9
Na czym polegała kunsztowność barokowej liryki?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 10
Rozstrzygnij, czy w barokowej liryce znaleźć można odniesienia do średniowiecza. Uzasadnij swoje stanowisko.

Rozstrzygnięcie
…………………………………………………………………………………………………………………………………
Uzasadnienie
………………………………………………………………………………………………………………………………….

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
B

Zadanie 2
C

Zadanie 3
Podmiot liryczny wylicza pozorne, doczesne wartości, za którymi podąża człowiek, zapominając o Bogu.

Zadanie 4
Człowiek powinien z umiarem korzystać z uciech świata, zachowując jednocześnie bojaźń wobec Boga. Jeśli będzie pobożny, nie musi obawiać się śmierci.

Zadanie 5
A. kompozycja łańcuchowa.
B. figura sumacji.

Zadanie 6
Koncept polega na zastosowaniu kontrastu. Na początku ukazano wyidealizowany wizerunek panny, gdy zakochani są w zgodzie ze sobą. Z kolei po kłótni dziewczyna staje się szkaradna w oczach ukochanego.

Zadanie 7
A. gatunek: sonet
B. rodzaj wiersza: sylabiczny
C. paradoks: lepiej być trupem niż nieszczęśliwie zakochanym

Zadanie 8
A. motyw: grób – kolebka
B. objaśnienie: człowiek już w chwili narodzin skazany jest na śmierć

Zadanie 9
Kunsztowność barokowej liryki polega na wyszukanej kompozycji wierszy z wykorzystaniem bogatego obrazowania oraz licznych figur stylistycznych.

Zadanie 10
Rozstrzygnięcie: Tak, w barokowej liryce można odnaleźć odniesienia do średniowiecza.
Uzasadnienie: Poeci barokowi podejmowali temat kruchości żucia, przemijania i nieuchronności śmierci. Nawiązywali też do popularnej w średniowieczu kultury dworskiej poprzez sławienie urody dam.

PODZIEL SIĘ: Tweet