MIKROLEARNING, czyli krótko, prosto, ciekawie, na temat –“PIGUŁKI WIEDZY” na @dobrapolnistka QUIZY – na @quizy_z_polskiego

Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego

Literatura: Krzysztof Kamil Baczyński „Pokolenie”

Wiatr drzewa spienia. Ziemia dojrzała.
Kłosy brzuch ciężki w górę unoszą
i tylko chmury — palcom czy włosom
podobne — suną drapieżnie w mrok.

Ziemia owoców pełna po brzegi
kipi sytością jak wielka misa.
Tylko ze świerków na polu zwisa
głowa obcięta strasząc jak krzyk.

Kwiaty to krople miodu — tryskają
ściśnięte ziemią, co tak nabrzmiała,
pod tym jak korzeń skręcone ciała,
żywcem wtłoczone pod ciemny strop.

Ogromne nieba suną z warkotem.
Ludzie w snach ciężkich jak w klatkach krzyczą.
Usta ściśnięte mamy, twarz wilczą,
czuwając w dzień, słuchając w noc.

Pod ziemią drążą strumyki — słychać —
krew tak nabiera w żyłach milczenia,
ciągną korzenie krew, z liści pada
rosa czerwona. I przestrzeń wzdycha.

Nas nauczono. Nie ma litości.
Po nocach śni się brat, który zginął,
któremu oczy żywcem wykłuto,
któremu kości kijem złamano;
i drąży ciężko bolesne dłuto,
nadyma oczy jak bąble — krew.

Nas nauczono. Nie ma sumienia.
W jamach żyjemy strachem zaryci,
w grozie drążymy mroczne miłości,
własne posągi — źli troglodyci.

Nas nauczono. Nie ma miłości.
Jakże nam jeszcze uciekać w mrok
przed żaglem nozdrzy węszących nas,
przed siecią wzdętą kijów i rąk,
kiedy nie wrócą matki ni dzieci
w pustego serca rozpruty strąk.

Nas nauczono. Trzeba zapomnieć,
żeby nie umrzeć rojąc to wszystko.
Wstajemy nocą. Ciemno jest, ślisko.
Szukamy serca — bierzemy w rękę,
nasłuchujemy: wygaśnie męka,
ale zostanie kamień — tak — głaz.

I tak staniemy na wozach, czołgach,
na samolotach, na rumowisku,
gdzie po nas wąż się ciszy przeczołga,
gdzie zimny potop omyje nas,
nie wiedząc: stoi czy płynie czas.
Jak obce miasta z głębin kopane,
popielejące ludzkie pokłady
na wznak leżące, stojące wzwyż,
nie wiedząc, czy my karty iliady
rzeźbione ogniem w błyszczącym złocie,
czy nam postawią, z litości chociaż,
nad grobem krzyż.

Zadanie 1
Objaśnij nazwę pokolenie Kolumbów.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 2
Rozstrzygnij, czy podmiot liryczny wypowiada się w imieniu pewnej zbiorowości. Uzasadnij swoje stanowisko.

Rozstrzygnięcie
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Uzasadnienie
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 3
Jaką funkcję pełni zastosowany w drugiej zwrotce kontrast?
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 4
Odwołując się do zwrotki czwartej, przedstaw wpływ wojny na zachowanie człowieka.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 5
Wymień wartości, których został pozbawiony człowiek w czasie wojny?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 6
Objaśnij znaczenie słów „Szukamy serca”.
………………………………………………………………………………………………………………………………….

Zadanie 7
Podaj dwa cytaty świadczące o tym, że wiersz jest nasycony elementami ekspresjonizmu.
…………………………………………………………………………………………………………………………………..

Zadanie 8
Jakie refleksje podmiotu lirycznego zawarte są w ostatniej zwrotce?
……………………………………………………………………………………………………………………………………

Zadanie 9
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź spośród podanych.

Styl wiersza cechuje

A. teatralność.
B. patos.
C. sztuczność.

Zadanie 10
Dokończ zdanie. Wskaż poprawną odpowiedź spośród podanych.

Wybór, którego dokonywali młodzi Polacy w czasie drugiej wojny światowej – walka z bronią w ręku – upodabnia ich do bohaterów

A. oświeceniowych.
B. romantycznych.
C. pozytywistycznych.

ODPOWIEDZI DO ZADAŃ

Zadanie 1
Tą nazwą określamy ludzi urodzonych około 1920 roku, którzy dorastali w wolnej Polsce, a ich plany na przyszłość zostały przekreślone przez wybuch drugiej wojny światowej. Młodzież z tego pokolenia wychowana na wzorcach patriotycznych, utalentowana i świetnie wykształcona, podjęła czynną walkę z okupantem i poświęciła swoje życie dla ojczyzny. Wielu przedstawicieli tego pokolenia zginęło.

Zadanie 2
Rozstrzygnięcie: Tak, podmiot liryczny wypowiada się w imieniu pewnej zbiorowości.
Uzasadnienie: Świadczą o tym użyte w liczbie mnogiej czasowniki, np. wstajemy, szukamy oraz zaimki, np. nas, my.

Zadanie 3
Zastosowany w zwrotce drugiej kontrast polega na zestawieniu spokojnego, sytego pejzażu, w który został wpisany element grozy. W ten sposób sugestywnie oddana została atmosfera porażenia wojną.

Zadanie 4
Człowiek zaczął kierować się instynktem przetrwania. Ma poczucie ciągłego zagrożenia, nie może zaznać spokoju, ciągle nasłuchuje, czuwa.

Zadanie 5
Litość, sumienie, miłość.

Zadanie 6
W świecie, w którym zabrakło ładu, porządku, poczucia bezpieczeństwa, człowiek w dramatyczny sposób próbuje odnaleźć wartości, które utracił.

Zadanie 7
Przykładowo
„Olbrzymie nieba suną z warkotem”
„nadyma oczy jak bąble – krew”

Zadanie 8
Podmiot liryczny zastanawia się, czy przyszłe pokolenia będą pamiętać o nich, którym przyszło żyć w czasach pogardy.

Zadanie 9
B

Zadanie 10
B

PODZIEL SIĘ: Tweet