Listopad 2019
Informacje o egzaminie z języka polskiego
Egzamin z języka polskiego trwa 120 minut.
Arkusz egzaminacyjny składa się z dwóch części: tekstu i wypracowania.
Część 1. zawiera dwa teksty – jeden literacki (wiersz, fragment utworu epickiego lub dramatu) i jeden nieliteracki (naukowy, popularnonaukowy lub publicystyczny), do których przygotowano dwa zestawy zadań zamkniętych (wymagają wskazania poprawnej odpowiedzi spośród podanych) i otwartych (wymagają sformułowania własnej odpowiedzi).
W części 2. znajdują się dwa tematy wypracowania do wyboru. Można wybrać i napisać wypracowanie twórcze (np. opowiadanie) lub zredagować wypracowanie o charakterze argumentacyjnym (np. rozprawkę).
Na egzaminie pojawią się zadania, które sprawdzą, czy znasz lektury obowiązkowe dla klas VII-VIII. Do obowiązkowej lektury szkolnej musisz się także odwołać w wypracowaniu, i to niezależnie od tego, czy będziesz pisać opowiadanie, czy rozprawkę.
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie
Tekst literacki: John Ronald Reuel Tolkien “Hobbit, czyli tam i z powrotem” (fragment)
W pewnej norze ziemnej mieszkał sobie pewien hobbit. […] Ów hobbit był bardzo zamożnym hobbitem, a nazywał się Baggins. Bagginsowie żyli w okolicy Pagórka od niepamiętnych czasów i cieszyli się powszechnym szacunkiem nie tylko dlatego, że prawie wszyscy byli bogaci, lecz także dlatego, że nigdy nie miewali przygód i nie sprawiali niespodzianek. […]
Dziwnym trafem pewnego ranka, dawno, dawno temu, w czas dla świata spokojny, gdy mniej na nim było zgiełku, a więcej zieleni, gdy hobbici żyli liczni i szczęśliwi, a Bilbo Baggins zjadłszy śniadanie, stał pod swymi drzwiami […] przechodził tamtędy Gandalf. Gandalf! Gdybyście o nim słyszeli bodaj ćwierć tego, co ja […] – już byście wiedzieli, że czeka was na pewno niezwykła historia. Gdziekolwiek bodaj zjawił się Gandalf, opowieści i przygody jakby cudem wyrastały dokoła niego. Nie przechodził drogą pod Pagórkiem od bardzo dawna […], toteż hobbici niemal zapomnieli jak wygląda. […]
Nic więcej nie podejrzewał Bilbbo, gdy owego ranka zobaczył małego staruszka w wysokim, spiczastym, niebieskim kapeluszu, w długim, szarym płaszczu przepasanym srebrną szarfą, z długą, siwą brodą sięgającą poniżej pasa, obutego w ogromne czarne buty.
– Dzień dobry – powiedział Bilbo i powiedział to z całym przekonaniem, bo słońce świeciło, a trawa zieleniła się pięknie. Gandalf jednak spojrzał na niego spod bujnych, krzaczastych brwi. które sterczały aż poza szerokie rondo kapelusza.
– Co chcesz przez to powiedzieć? – spytał. – Czy życzysz mi dobrego dnia, czy oznajmiasz, że dzień jest dobry, niezależnie od tego, co ja o nim myślę; czy sam dobrze się tego ranka czujesz, czy może uważasz, że dzisiaj należy być dobrym?
– Wszystko naraz – rzekł Bilbo. […]
– Bardzo ładnie – powiedział Gandalf. – […] Szukam kogoś, kto by zechciał wziąć udział w przygodzie, to znaczy w wyprawie, którą właśnie przygotowuję; bardzo trudno kogoś takiego znaleźć.
– Ja myślę, że trudno! W naszych stronach! My tu jesteśmy naród prosty i spokojny, nie potrzeba nam przygód. Przygody! To znaczy: nieprzyjemności, zburzony spokój, brak wygód. Przez takie rzeczy można się spóźnić na obiad. Nie pojmuję, co się w tym komuś może podobać – rzekł nasz pan Baggins […]. Potem sięgnął po poranną pocztę i zaczął czytać listy, udając, że nie zwraca uwagi na staruszka. […] Ale Gandalf nie ruszył się z miejsca. Stał oparty na lasce i, nic nie mówiąc, przyglądał się hobbitowi [….].
Zadanie 1
Oceń prawdziwość poniższych sformułowań. Wybierz P, jeśli sformułowanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
A. Bagginsowie cieszyli się powszechnym szacunkiem, ponieważ nie miewali przygód.
B. Gdy Gandalf się przedstawił, Bilbo od razu postanowił uczestniczyć w wyprawie.
Zadanie 2
Dokończ zdanie. Wskaż właściwą odpowiedź.
Przygoda, według Bilba Bagginsa oznacza
A. nieprzyjemności.
B. tajemnicę.
C. spełnienie marzeń.
Zadanie 3
Na podstawie fragmentu tekstu wyjaśnij, z czym związane było pojawienie się Gandalfa?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 4
W poniższym wypowiedzeniu podkreśl właściwy wyraz.
Bilbo Baggins był zachowawczy/wszędobylski.
Zadanie 5
Przekształć wypowiedzenie ‘obuty w ogromne czarne buty’ tak, aby podkreślony wyraz zastąpić synonimicznym wyrażeniem.
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 6
A. W podanym fragmencie tekstu wskaż zwrot grzecznościowy.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
B. Który z bohaterów zastosował ten zwrot i dlaczego?
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 7
Wyrażenie ‘srebrna szarfa’ tworzy A/B, tak jak wyrażenie C/D.
A. związek rządu.
B. związek zgody.
C. zeszyt ucznia.
D. niebieski kapelusz.
Zadanie 8
Wyraz ‘zjadłszy’ to A/B, tak jak wyraz C/D.
A. imiesłów przysłówkowy uprzedni.
B. imiesłów przysłówkowy współczesny.
C. jedząc.
D. wypiwszy.
Zadanie 9
Uzupełnij poniższy schemat.
A. wyraz pochodny: podróżnik.
B. wyraz podstawowy: …………………………….
C. podstawa słowotwórcza: ……………………..
D. formant: ……………………………………………
Zadanie 10
A. Na podstawie fragmentu tekstu podaj cechę dowodzącą, że jest to utwór fantasy.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
B. Wymień inny znany ci element charakterystyczny dla powieści fantasy.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. P
B. F
Zadanie 2
A
Zadanie 3
Pojawienie się Gandalfa było zapowiedzią niezwykłych przygód i wspaniałych historii, o których opowiadał.
Zadanie 4
Bilbo Baggins był zachowawczy/wszędobylski.
Zadanie 5
‘włożył sobie ogromne czarne buty’.
Zadanie 6
A. Dzień dobry.
B. Ten zwrot zastosował Bilbo. Kiedy zobaczył Gandalfa po raz pierwszy w tym dniu, chciał okazać mu swoją życzliwość, a także wyrazić własne zadowolenie z rozpoczętego dnia.
Zadanie 7
B. D.
Zadanie 8
A. D.
Zadanie 9
A. wyraz pochodny: podróżnik.
B. wyraz podstawowy: podróż.
C. podstawa słowotwórcza: podróż–
D. formant: –nik
Zadanie 10
A. Bohaterem jest hobbit, który jest postacią fantastyczną.
B. Przykładowe odpowiedzi: magiczne przedmioty, obecność sił nadprzyrodzonych, walka dobra i zła.