Listopad 2025
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie
Praca z tekstem literackim: Hans Chrystian Andersen „Brzydkie kaczątko” (fragment)
Tymczasem nastąpiła jesień. Liście na drzewach pożółkły, ściemniały i zaczęły opadać, wiatr kręcił je w powietrzu i niósł gdzieś daleko, aby porzucić znowu. Powietrze stawało się chłodne, wilgotne, ciężkie chmury przesuwały się nisko po niebie, niosąc deszcze i śniegi, zasłaniając słońce. Wrony krakały z zimna. Dreszcz przebiega na samą myśl o takim czasie.
I brzydkiemu kaczęciu było coraz gorzej. Chłodno, głodno i nikogo, kto by polubił je szczerze. Bo takie brzydkie! A nie tylko brzydkie, lecz takie duże i takie odmienne od wszystkich, wszystkich ptaków. Do nikogo, do nikogo niepodobne.
A każdy szuka podobnych do siebie.
Razu jednego pływało po wodzie. Słońce chyliło się ku zachodowi, niebo było czerwone niby w ogniu. Wtem spoza lasu podniosło się stado wielkich, wspaniałych ptaków. Podobnie pięknych kacze nie widziało dotąd: leciały niby chmurki śnieżnobiałe, spokojne, wdzięczne i majestatyczne. Były to odlatujące łabędzie. Nagle wydały ton długi, przeciągły, tak dziwny. Poruszyły spokojnie silnymi skrzydłami i wzniosły się wysoko, aż pod chmury i płynęły tak dalej, dalej, w nieskończoność.
Łabędzie opuszczały kraj chłodny przed zimą i śpieszyły za słońcem, tam, gdzie ono świeci jasno i ciepło, gdzie błękitne wody nie zamarzają nigdy. Kaczę patrzyło za nimi z zachwytem i z nieopisanym uczuciem tęsknoty, a gdy znikły, wydało okrzyk silny i przenikliwy, aż samo się przestraszyło swego głosu.
I zaczęło się kręcić w kółko jak szalone, wyciągając szyję i podnosząc krótkie, niezgrabne skrzydła. O, co to za męka! Nigdy nie zapomni tych wspaniałych ptaków i nigdy ich nie ujrzy. Zniknęły, zniknęły!
Z rozpaczy zanurzyło się do dna samego, a kiedy wypłynęło znowu na powierzchnię, nie wiedziało, co się z nim dzieje. Ptaki, królewskie ptaki, piękne ptaki! Nie wiedziało, jak się one nazywają ani dokąd lecą, a jednak pragnęło złączyć się z nimi i lecieć tak samo, daleko i wysoko, razem z nimi!
Zadanie 1
Na podstawie przytoczonego fragmentu utworu oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
A. Opisana w tekście pora roku odzwierciedla uczucia brzydkiego kaczątka.
B. Widząc łabędzie, brzydkie kaczątko zapragnęło lecieć z nimi.
Zadanie 2
Na podstawie przytoczonego fragmentu utworu oceń prawdziwość poniższych stwierdzeń. Wybierz P, jeśli stwierdzenie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
A. Na widok łabędzi brzydkie kaczątko poczuło zazdrość, że nie jest tak piękne jak one.
B. Brzydkie kaczątko było oburzone, że łabędzie robią tyle hałasu.
Zadanie 3
Na podstawie przytoczonego fragmentu dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.
W przytoczonym fragmencie brzydkiemu kaczątku towarzyszy uczucie
A. satysfakcji.
B. nadziei.
C. rozżalenia.
Zadanie 4
Spośród podanych pytań wskaż to, na które nie można znaleźć odpowiedzi w przytoczonym fragmencie utworu.
A. Jaka pora roku została opisana?
B. Do jakiego kraju odleciały łabędzie?
C. W jaki sposób zostały opisane łabędzie?
Zadanie 5
Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.
W zdaniu „Ptaki, królewskie ptaki, piękne ptaki” występują
A. epitety.
B. porównania.
C. wyrazy dźwiękonaśladowcze.
Zadanie 6
Uzupełnij poniższe zdania.
Znaczenia wyrazu zaznaczonego w zdaniu „Dreszcz przebiega na samą myśl o takim czasie” należy szukać w słowniku A/B. Aby zachować sens tego zdania zaznaczony wyraz można zastąpić wyrazem C/D.
A. języka polskiego.
B. frazeologicznym.
C. pulsowanie.
D. dygot.
Zadanie 7
Uzupełnij poniższe zdania.
W zdaniu „Chłodno, głodno i nikogo, kto by polubił szczerze” zaznaczony wyraz to A/B. Ma on formę stopnia C/D.
A. przymiotnik.
B. przysłówek.
C. równego.
D. wyższego.
Zadanie 8
W jakim zdaniu zabrakło przecinka. Uzupełnij to zdanie o brakujący przecinek.
Brzydkie kaczątko patrzyło na ptaki, które leciały wysoko.
Brzydkie kaczątko odczuwało samotność, ponieważ było odmienne od innych ptaków.
Brzydkie kaczątko zauważyło łabędzie wieczorem kiedy pływało po wodzie.
Zadanie 9
Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.
Pisownię „ó” w wyrazie ‘kółko’ można objaśnić taką samą regułą ortograficzną co pisownię wyrazu
A. niósł.
B. krótkie.
C. zachód.
Zadanie 10
O niektórych bohaterkach lektur obowiązkowych nie można powiedzieć, że czuły się jak brzydkie kaczątko. Na podstawie poniższych opisów podaj imię bohaterki i tytuł utworu.
A. Piękna dziewczyna z wioski, która nie szanowała uczuć innych ludzi.
B. Czarnowłosa, ciemnooka o bladej cerze, wyrachowana i bezwzględna, żądna luksusów i władzy.
C. Świadoma swych wdzięków wdowa, krewna Klary, wyrachowana, szuka bogatego męża.
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A. P
B. P
Zadanie 2
A. F
B. F
Zadanie 3
C
Zadanie 4
B
Zadanie 5
A
Zadanie 6
A D
Zadanie 7
B C
Zadanie 8
Brzydkie kaczątko zauważyło łabędzie wieczorem, kiedy pływało po wodzie.
Zadanie 9
C
Zadanie 10
A. Zosia – II część „Dziadów”.
B. Balladyna – „Balladyna”
C. Podstolina – „Zemsta”.