Wrzesień 2024
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego
Przykładowy test historycznoliteracki: Jan Andrzej Morsztyn „Do trupa”
Jan Andrzej Morsztyn
„Do trupa”
Leżysz zabity i jam też zabity,
Ty – strzałą śmierci, ja – strzałą miłości,
Ty krwie, ja w sobie nie mam rumianości.
Ty jawne świece, ja mam płomień skryty.
Tyś na twarz suknem żałobnym nakryty,
Jam zawarł zmysły w okropnej ciemności,
Ty masz związane ręce ja wolności
Zbywszy mam rozum łańcuchem powity.
Ty jednak milczysz, a mój język kwili,
Ty nic nie czujesz, ja cierpię ból srodze,
Tyś jak lód. a jam w piekielnej śreżodze.
Ty się rozsypiesz prochem w małej chwili,
Ja się nie mogę, stawszy się żywiołem
Wiecznym mych ogniów, rozsypać popiołem.
Zadanie 1
Jaki gatunek literacki reprezentuje powyższy wiersz?
………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 2
Wymień dwie cechy gatunkowe powyższego utworu.
Cecha 1.
………………………………………………………………………………………………..
Cecha 2.
………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 3
Na czym polega koncept zastosowany w wierszu?
……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
Zadanie 4
Rozstrzygnij, czy miłosne udręki zakochanego zostały przedstawione w wyszukany sposób. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Rozstrzygnięcie:
…………………………………………………………………………………………….
Uzasadnienie:
…………………………………………………………………………………………….
Zadanie 5
Wymień dwa podobieństwa i dwie różnice pomiędzy nieszczęśliwie zakochanym a trupem.
Podobieństwa:
………………………………………………………………………………………………….
Różnice:
…………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 6
Do podanych przykładów dopisz nazwy środków stylistycznych.
A. ”Do trupa” – ……………………………………………………
B. rozpoczynanie kolejnych wersów od zaimka ‘ty’ – ……………
C. „rozum łańcuchem spowity” – …………………………………
Zadanie 7
Rozstrzygnij, czy puenta w utworze ma charakter paradoksu. Uzasadnij swoją odpowiedź.
Rozstrzygnięcie:
…………………………………………………………………………………………………
Uzasadnienie:
………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 8
Wymień trzy cechy poezji dworskiej reprezentowanej przez powyższy wiersz Jana Andrzeja Morsztyna.
Cecha 1.
…………………………………………………………………………………………….
Cecha 2.
……………………………………………………………………………………………….
Cecha 3.
………………………………………………………………………………………………..
Zadanie 9
Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.
Nurtem literatury polskiego baroku nie był nurt
A. poezji metafizycznej.
B. poezji sentymentalnej.
C. literatury szlachecko-ziemiańskiej.
Zadanie 10
Dokończ zdanie. Wybierz poprawną odpowiedź spośród podanych.
Do nurtu poezji dworskiej można zaliczyć twórczość
A. Wacława Potockiego.
B. Daniela Naborowskiego.
C. Jana Chryzostoma Paska.
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
Jest to sonet.
Zadanie 2
Cecha1: wiersz składa się z dwóch zwrotek czterowersowych i dwóch zwrotek trzywersowych.
Cecha 2: dwie pierwsze zwrotki mają charakter opisowy, dwie ostatnie – refleksyjny.
Zadanie 3
Koncept zastosowany w wierszu polega na zestawieniu podobieństw i różnic pomiędzy nieszczęśliwie zakochanym a trupem.
Zadanie 4
Rozstrzygnięcie: Tak, miłosne udręki zakochanego zostały przedstawione w wyszukany sposób.
Uzasadnienie: Poeta w swoim obrazowaniu odwołuje się do żywiołów natury, przywołuje też rekwizyty związane z ceremoniałem pogrzebu.
Zadanie 5
A. Podobieństwa: bladość, brak życia.
B. Różnice: nieszczęśliwie zakochany cierpi, płonie wiecznym ogniem, trup milczy, jest zimny jak lód.
Zadanie 6
A. apostrofa.
B. anafora.
C. metafora.
Zadanie 7
Rozstrzygnięcie: Tak, puenta utworu ma charakter paradoksu.
Uzasadnienie: Wniosek płynący z puenty jest taki, że lepiej być trupem niż nieszczęśliwie zakochanym.
Zadanie 8
Cecha 1: dominacja tematyki miłosnej.
Cecha 2: konceptyzm.
Cecha 3: marinizm.
Zadanie 9
B
Zadanie 10
B