Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu maturalnego z języka polskiego

Pisanie wypracowania – interpretacja utworu lirycznego

Anna Świrszczyńska
“Bunt”

Uciekła z domu starców.

Sypia na dworcach,
włóczy się ulicami, polami,
krzyczy, śpiewa, klnie
plugawo

Z tyłu głowy, poza gałkami oczu
nosi w kościanym relikwiarzu czaszki
bunt.

PYTANIE 1
Postaw tezę interpretacyjną.

ODPOWIEDŹ: Ludzie nie zawsze zgadzają się z sytuacją, w jakiej się znaleźli.
………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 2
Określ osobę mówiącą w wierszu.

ODPOWIEDŹ: Osoba mówiąca w wierszu nie ujawnia się bezpośrednio. Przedstawia bohaterkę utworu, którą jest stara kobieta.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 3
Określ adresata wiersza.

ODPOWIEDŹ: Adresatem mogą być ludzie nie tylko starzy, ale także i tacy, którzy nie chcą pogodzić się z sytuacją, w jakiej mogli się znaleźć.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
PYTANIE 4
Opisz sytuację liryczną.

ODPOWIEDŹ: Bohaterka uciekła z domu starców. Sypia na dworcach, wędruje po ulicach i polach. Krzyczy, głośno śpiewa, przeklina.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 5
Jaka jest kompozycja utworu?

ODPOWIEDŹ: Jest to krótki utwór liczący 8 wersów. Styl jest lakoniczny. Dominują czasowniki, które nadają utworowi dynamiczny charakter. Wiersz jest ubogi w środki stylistyczne.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 6
Co jest tematem utworu?

ODPOWIEDŹ: Bohaterka uciekając z domu starców, chce zademonstrować swoją niezgodę na starość oraz niechęć do przebywania wśród samych ludzi w podeszłym wieku. Poprzez sypianie na dworcach wyraża swoją tęsknotę za podróżami, za towarzystwem innych ludzi. Wędrując po ulicach i polach, chce doświadczyć życia swobodnego. Pragnie także w sposób nieskrępowany wyrażać emocje. W swoje głowie “kościany relikwiarz czaszki” ukryła wspomnienia, do których nikt z zewnątrz nie ma dostępu.
……………………………………………………………………………………………………………………………………
PYTANIE 7
Wskaż konteksty interpretacyjne.

ODPOWIEDŹ:
a. kontekst kulturowy
Kobieta z wiersza Anny Świrszczyńskiej przypomina Karusię z ballady “Romantyczność” Adama Mickiewicza. Obie bohaterki zachowują się jak osoby obłąkane. Wyróżniają się na tle tłumu. Jest w nich niezgoda na otaczającą je rzeczywistość. Ich prawdzie życie toczy się poza światem realnym.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….

PYTANIE 8
Jaki jest wniosek.

ODPOWIEDŹ: Człowiek może się zbuntować niezależnie od tego, ile ma lat czy jest młody, czy stary. Może także, tak jak potrafi, przeciwstawić się różnym sytuacjom, w jakich się znalazł.