Wrzesień 2025
Zadania i ćwiczenia ułatwiające przygotowanie się do egzaminu z języka polskiego po ósmej klasie
Praca z tekstem literackim: Julian Tuwim „Strofy o późnym lecie”
1
Zobacz, ile jesieni!
Pełno, jak w cebrze wina,
A to dopiero początek,
Dopiero się zaczyna.
2
Nazłociło się liści,
Że koszami wynosić,
A trawa jaka bujna,
Aż się prosi, by kosić.
3
Lato, w butelki rozlane
Na półkach słodem się burzy.
Zaraz korki wysadzi,
Już nie wytrzyma dłużej.
4
A tu uwiędem narasta
Winna, jabłeczna pora,
Czerwienna, trawiasta, liściasta,
W szkle pękatego gąsiora.
5
Na gorącym kamieniu
Jaszczurka jeszcze siedzi.
Ziele, ziele wężowe
Wije się z gibkiej miedzi.
6
Siano suche i miodne
Wiatrem nad łąką stoi.
Westchnie, wonią powieje
I znowu się uspokoi.
7
Obłoki leżą w stawie,
Jak płatki w szklance wody.
Laską pluskam ostrożnie,
Aby nie zmącić pogody.
8
Słońce głęboko weszło
W wodę, we mnie i w ziemię,
Wiatr nam oczy przymyka.
Ciepłem przejęty drzemię.
9
Z kuchni aromat leśny:
Kipi we wrzątku igliwie.
Ten wywar sam wymyśliłem:
Bór wre w złocistej oliwie.
10
I wiersze sam wymyśliłem.
Nie wiem, czy co pomogą,
Powoli je piszę, powoli,
Z miłością, żalem, trwogą.
11
I ty, mój czytelniku,
Powoli, powoli czytaj,
Wielkie lato umiera
I wielką jesień wita.
12
Wypiję kwartę jesieni,
Do parku pustego wrócę,
Nad zimną, ciemną ziemię
Pod jasny księżyc się rzucę.
Zadanie 1
Uzupełnij zdania, wybierając odpowiedzi spośród A lub B oraz C lub D.
Wiersz Juliana Tuwima należy do liryki A/B. Podmiot liryczny wypowiada się C/D.
A. bezpośredniej.
B. pośredniej.
C. bezosobowo.
D. w 1. osobie liczby pojedynczej.
Zadanie 2
Uzupełnij notatkę dotyczącą budowy wiersza Juliana Tuwima.
Wiersz Juliana Tuwima podzielony jest na zwrotki, czyli ma budowę ……………………… Układ rymów to …………………………….
Zadanie 3
Określ temat wiersza.
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 4
Za pomocą jakich zmysłów odbierany jest krajobraz? Do podanych wyrażeń dopisz odpowiednią nazwę.
A. jasny księżyc
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
B. aromat leśny
…………………………………………………………………………………………………………………………………..
C. laską pluskam ostrożnie
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 5
Przyporządkuj każdemu z podanych środków stylistycznych A-D odpowiadającą mu nazwę wybraną spośród 1-4.
A. wielkie lato umiera i wielką jesień wita
B. pełno jak w cebrze wina
C. ile jesieni!
D. winna, jabłeczna pora, czerwienna, trawiasta, liściasta
1. porównanie.
2. wyliczenia.
3. personifikacja.
4. wykrzyknienie.
Zadanie 6
Podaj po jednym przykładzie w jaki sposób można wykorzystać dary lata dla
A. człowieka
………………………………………………………………………………………………………………………………..
B. zwierząt
…………………………………………………………………………………………………………………………………….
Zadanie 7
Wybierz P jeśli sformułowanie jest prawdziwe, albo F – jeśli jest fałszywe.
A. Podmiot liryczny z przyjemnością korzysta z uroków późnego lata.
B. Podmiot liryczny chciałby, aby już była zima.
Zadanie 8
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Nastrój wiersza jest
A. przygnębiający.
B. spokojny.
C. ponury.
Zadanie 9
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Głoska ‘i’ zmiękcza poprzedzającą ją spółgłoskę i tworzy sylabę w wyrazie
A. wiatr.
B. miodne.
C. kosić.
Zadanie 10
Dokończ zdanie. Wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych.
Przyroda sprzyjająca człowiekowi to motyw występujący w utworze
A. ”Balladyna” Juliusza Słowackiego.
B. „Na lipę” Jana Kochanowskiego.
C. „Świtezianka” Adama Mickiewicza.
ODPOWIEDZI DO ZADAŃ
Zadanie 1
A D
Zadanie 2
Wiersz Juliana Tuwima podzielony jest na zwrotki, czyli ma budowę stroficzną. Układ rymów to abcb.
Zadanie 3
Tematem wiersza jest refleksja na temat późnego lata i wczesnej jesieni.
Zadanie 4
A. wzrok.
B. węch.
C. słuch.
Zadanie 5
A. 3
B. 1
C. 4
D. 2
Zadanie 6
A. człowiek – zrobienie przetworów z letnich owoców na zimę.
B. zwierzęta – zebranie suchego siana, które posłuży im zimą jako pokarm.
Zadanie 7
A. P
B. F
Zadanie 8
B
Zadanie 9
C
Zadanie 10
B